Aktualizowane 16 czerwca, 2025 przez redaktora: Jacek Jacek
Refleksologia stóp opiera się na założeniu, że stopa człowieka jest mikrosystemem ciała, czyli “lustrzanym odbiciem całego organizmu”. Na stopach znajduje się przeszło 7200 zakończeń nerwowych. Zabieg refleksoterapii to nic innego, jak uciskanie miejsc, które nazywa się refleksami. Analogicznie w medycynie chińskiej mówimy o pracy na meridianach i punktach akupunktury. Sesja terapii w gabinecie kosztuje co najmniej 100 zł. Możesz jednak zaoszczędzić, wykonując masaż w domu. Sprawdź, jak wykonać refleksologię samemu.
Czym jest refleksologia stóp i jak działa?
Refleksologia jest rodzajem holistycznej terapii, wspomagającej procesy samoleczenia i regulującej funkcje organizmu. Poza tym:
- podnosi poziom energii,
- poprawia samopoczucie,
- korzystnie wpływa na emocje i stan umysłu,
- usprawnia funkcjonowanie krwiobiegu,
- przywraca równowagę biologiczną (homeostazę),
- rozluźnia i redukuje napięcie.
Jak mawiają terapeuci tej metody:
Refleksologia poszukuje zdrowia, a nie choroby.
Odpowiedni ruch kciuka i palców na stopie oraz na obszarze powyżej kostki oddziałuje na refleksy (będące odpowiednikami poszczególnych układów w ciele) pobudzając systemy mało aktywne i wyciszając zbyt aktywne. Refleksy znajdują się również na twarzy czy dłoniach. Stąd ostatnio dużą popularność zyskują ćwiczenia twarzy i refleksologia twarzy i głowy.
Chętnie czytane: Egzema – jak leczyć? TOP 7 Naturalne domowe sposoby!
Uwaga! Wszystkie narządy i układy w ciele są ze sobą połączone, dlatego specjaliści refleksoterapii zalecają, aby masaż wykonywać na całej stopie. Nie wyszukujemy “chorych” refleksów i nie uciskamy tylko wybranych punktów. Zabieg ma na celu ogólną poprawę funkcji organizmu, a nie leczenie dolegliwości. Skupiamy się na zdrowiu, a nie na chorobach!
Jak więc wykonać refleksologię samemu?
Technika ruchu kciukiem w refleksologii stóp
Sposób uciskania refleksów znacznie różni się od ruchu palców podczas wykonywania tradycyjnego masażu. W refleksoterapii musimy wykazać się znacznie większą precyzją, aby oddziaływać na jak największą liczbę zakończeń nerwowych.
Do tego celu służy specjalna technika pracowania kciukiem i palcami przypominająca “ruch gąsienicy”. Dzięki niej możemy wpływać na maksymalną liczbę i powierzchnię refleksów, milimetr po milimetrze.
Na poniższym video możesz zobaczyć, jak w praktyce powinno wyglądać prawidłowe poruszanie się palców i kciuka po stopie:
Zasady poprawnej techniki refleksoterapii stóp:
- przed sesją dokładnie myjemy ręce i obcinamy paznokcie
- chodzenie kciukiem nie może być zbyt silne
- ból palców i kciuka podczas masażu oznacza niepoprawną technikę
- nie wolno używać dodatkowych przyrządów do masażu
Jak samemu wykonać refleksologię stóp w domu?
Przed wykonaniem refleksologii stóp na sobie lub komuś innemu, należy umyć stopy.
Oto, jak krok po kroku wykonać refleksologię stóp.
Polecam: Jak poprawić przepływ limfy w nogach – 12 sposobów
Etap 1 – rozluźnianie stopy
Zaczynamy od prawej stopy. Prawy kciuk umieszczamy na środku, tuż pod obwodem przedstopia. Lewą ręką obejmujemy wszystkie palce i lekko naciągamy je, a następnie zginamy w dół, w stronę kciuka. Jednocześnie kciuk wykonuje ruch w kierunku zewnętrznej strony stopy. Czynność powtarzamy na lewej stopie.
Umieszczając górną część stopy w obu dłoniach, kołyszemy nią na boki. To świetne ćwiczenie rozluźniające.
Kołysanie powtarzamy, umieszczając dłonie pod kostkami (jak na rysunku poniżej).
Prawą pięść układamy na podeszwie stopy, a lewą podtrzymujemy jej grzbietową część. Obie dłonie wykonują jednocześnie ruch w przeciwnym kierunku. Pięść wypychamy do przodu podeszwy w lewą ręką przytrzymujemy i ściskamy do pięści.
Chwytamy stopę lewą ręką nad kostką, a prawą wykonujemy delikatny ruch krążący całej stopy.
To samo należy powtórzyć z uchwytem dolnym.
Trzymając powierzchnię stopy równolegle do powierzchni dłoni, wykonujemy ruch rozcierający, podobny do ruchu kół pociągu
W ostatnim ćwiczeniu rozluźniającym kciuk przytrzymuje stopę, a pozostałe palce wykonują ruch gąsienicowy na grzbietowej stronie stopy.
Etap II – podstawowa sesja refleksologii stóp
1. Punkty refleksyjne płuc. Przytrzymujemy stopę lewą ręką, a prawym kciukiem wykonujemy ruch gąsienicowy w górę, od wewnętrznej strony stopy do zewnętrznej. Następnie palcami uciskamy od postawy palców w dół po stronie grzbietowej, jednocześnie lekko odchylając palce stopy do środka drugą dłonią.
2. Punkty refleksyjne serca. Wykonujemy pracę kciukiem tak jak pokazano na rysunku (wewnętrzna część przyśrodkowej krawędzi stopy). Tylko na lewej stopie! Następnie powtarzamy 1 technikę uciskania rozluźniającego (1 rysunek powyżej)
3. Punkty refleksyjne zatok. Uciskamy wszystkie palce po kolei, od ich podstaw do góry. Zaczynamy od prawej stopy, kończymy na lewej.
4. Punkty refleksyjne szyi i tarczycy. Ruchem gąsienicowym przesuwamy się po podstawie pierwszych trzech palców prawej stopy, a palce stopy lekko odchylamy do tyłu.
5. Punkty refleksyjne szyi i tarczycy. Następnie przy użyciu palca wskazującego powtarzamy ruch po stronie grzbietowej.
6. Punkty refleksyjne kości ogonowej. Chwytamy prawą stopę lewą ręką nad piętą i za pomocą 4 palców uciskamy miejsce przed kostką po wewnętrznej stronie. Lewa ręka podtrzymuje podeszwę stopy, lekko w kierunku zewnętrznym (od ciała).
7. Punkty refleksyjne biodra i miednicy. Analogiczną pracę wykonujemy dla zewnętrznej krawędzi stopy.
8. Punkty refleksyjne kręgosłupa. Wzdłuż zaznaczonej na rysunku linii, od dołu do góry, wykonujemy ucisk linii kręgosłupa.
9. Punkty refleksyjne mózgu. Ruchem gąsienicowym masujemy w poprzek duży palec u stopy.
10. Punkty refleksyjne twarzy. Analogicznie postępujemy po grzbietowej stronie palucha, wykonując ucisk palcami.
11. Punkty refleksyjne ramienia. Uciskamy obszar pod piątym palcem.
12. Punkty refleksyjne nerwu kulszowego. Ruchem gąsienicowym przesuwamy się palcem wskazującym nad kostką ok. 7,5 cm w górę (w kierunku uda).
13. Punkty refleksyjne nerwu wątroby. Uciskamy tylko prawą stopę kciukiem, na obszarze zaznaczonym na rysunku poniżej.
14. Punkty refleksyjne żołądka i trzustki. Uciskamy tylko lewą stopę kciukiem, na obszarze zaznaczonym na rysunku poniżej.
15. Punkty refleksyjne jelita krętego. Uciskamy tylko prawą stopę kciukiem, na obszarze zaznaczonym na rysunku poniżej. Wykonujemy ruch lekkiego wbijania kciuka w pokazanym punkcie.
16. Punkty refleksyjne jelit. Uciskamy prawą i lewą stopę kciukiem w poprzek do strony zewnętrznej, na obszarze zaznaczonym na rysunku poniżej.
17. Punkty refleksyjne pęcherza moczowego. Uciskamy stopę kciukiem w górę, tak jak na rysunku poniżej.
18. Punkty refleksyjne moczowodu. Uciskamy stopę kciukiem w punkcie pokazanym na rysunku poniżej.
19. Punkty refleksyjne nerek. Tym razem kciuk pozostaje nieruchomy w pokazanym miejscu, a druga ręką obracamy stopą wokół tego punktu.
20. Punkty refleksyjne jajników/jąder. Palcem wskazującym masujemy obszar zaznaczony na rysunku, przesuwając się w górę.
21. Punkty refleksyjne macicy/gruczołu krokowego. Ruchem gąsienicowym przesuwamy palcem wskazującym od końca pięty do kostki.
22. Punkty refleksyjne jajowodów/nasieniowodów. Oba kciuki uciskają podeszwę stopy, a palce wskazujące pracują na części grzbietowej.
Ostatnim etapem jest wmasowanie w skórę stóp naturalnego olejku połączone z delikatnym, tradycyjnym masażem.
Co możesz poczuć? Oczekiwane reakcje i interpretacja bólu
Podczas wykonywania refleksologii stóp możesz natrafić na miejsca, które są szczególnie wrażliwe, a nawet bolesne. Nie należy się tego obawiać – to bardzo ważna informacja. Według teorii refleksologii, bolesny lub wrażliwy receptor może świadczyć o zablokowanej energii lub nierównowadze w odpowiadającym mu narządzie, gruczole czy części ciała. Taki punkt nie jest „chory”, ale sygnalizuje, że dany obszar potrzebuje więcej uwagi. Co robić w takiej sytuacji?
- Nie uciskaj go na siłę.
- Wróć do niego kilkukrotnie w trakcie sesji, za każdym razem pracując na nim delikatnie, ale stanowczo, przez około 20-30 sekund.
- Celem jest „rozpracowanie” złogów i pobudzenie energii, a nie sprawianie sobie silnego bólu.
Po sesji możesz odczuwać różne reakcje, takie jak głębokie rozluźnienie, senność, a czasem nawet przypływ energii. Możliwe jest także wzmożone pragnienie lub potrzeba częstszego oddawania moczu, co jest postrzegane jako pozytywny objaw oczyszczania się organizmu.
Jak często wykonywać masaż? Klucz do skuteczności
Refleksologia przynosi najlepsze efekty, gdy jest wykonywana regularnie, ponieważ pozwala to na systematyczne stymulowanie organizmu do samoregulacji.
- Dla ogólnej profilaktyki i relaksu: Wykonuj pełną sesję na obu stopach 1-2 razy w tygodniu.
- W okresach wzmożonego stresu lub osłabienia: Możesz zwiększyć częstotliwość do 3-4 razy w tygodniu, obserwując reakcje swojego ciała.
- Krótki masaż codziennie: Nawet 5-10 minut codziennego, delikatnego masażu całej podeszwy stopy (np. wieczorem przed snem) może przynieść ogromne korzyści dla ogólnego samopoczucia.
Pamiętaj, że w refleksologii ważniejsza jest regularność niż siła czy długość pojedynczej sesji.
Kiedy zachować ostrożność? Przeciwwskazania do refleksologii
Mimo że refleksologia stóp jest terapią bezpieczną i nieinwazyjną, istnieją pewne sytuacje i stany, w których należy zachować szczególną ostrożność lub całkowicie zrezygnować z zabiegu. Przeciwwskazania obejmują:
- Ciążę, zwłaszcza w pierwszym trymestrze: Stymulacja niektórych receptorów (np. macicy, jajników) jest niewskazana.
- Stany zapalne i zakrzepicę żył: Masaż może spowodować oderwanie się skrzepu, co jest stanem zagrożenia życia.
- Świeże rany, urazy, grzybicę stóp: Należy omijać zmienione chorobowo miejsca.
- Wysoką gorączkę i ostre infekcje: Organizm jest już mocno obciążony walką z chorobą.
- Stopę cukrzycową: Ze względu na ryzyko uszkodzenia nerwów i słabe gojenie się ran.
- Rozrusznik serca lub przeszczepione narządy.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące swojego stanu zdrowia, zawsze skonsultuj się z lekarzem przed rozpoczęciem praktyki refleksologii. Pamiętaj, że jest to terapia komplementarna, która wspomaga procesy leczenia, a nie zastępuje konwencjonalnej medycyny.
Polecane: Ginkgo biloba (miłorząb japoński) skuteczny w leczeniu grypy i zakażenia koronawirusem? Badania
Źródła:
- Ann Gillanders „Refleksologia, czyli terapia uciskowa”
- Wanda Budzanowska-Bratko „Praktyczna refleksologia drogą do zdrowia. Tom II”
Na moim blogu pokazuje wam alternatywną drogę we wszystkich sferach życia. Sama nimi kroczę i też chce, żebyście poszli ze mną. Zapraszam we wspólną podróż!
